Germaine Jong Loy

BREEKPUNT 1. (DE GEDACHTE)

De dromen liggen op de tafel

Drie zakken ongebakken pinda’s

Oogst van het veld

In de verkoop

Wat doe je met je toekomst

als je volgende bordje eten

In de spiraal van de devaluatie ligt?

Als tijd niet meer aan je zij is

Erodeert je gezicht

Explodeert je geest

Over wat gisteren nog kon

Maar morgen niet meer

BREEKPUNT 2. (DE UITVOERING)

‘In november 1982 was ik vierdejaarsstudent op de Medische Universiteit in Suriname. Wij studenten wilden de democratisering van deze opleiding. Die moest een ontwikkelings-instrument zijn, in dienst van de samenleving. De politiek moest er zo ver mogelijk vandaan blijven en het instituut moest nationale doelen hebben. Dat was op dat moment niet het geval en studenten en personeel wilden inspraak in dit veranderingsproces.

Maar het beleidscentrum van Suriname besliste per decreet anders. We bezetten het universiteitsgebouw en onderhandelden dertien dagen lang. Zonder succes.

‘De Politie! Ze hebben ons omsingeld,’ schreeuwde iemand in de nacht.  

‘Eruit!,’ beval de politie. ‘Jullie kunnen kiezen! Beëindiging met of zonder geweld!’

We verlieten het terrein. De studenten van de andere faculteiten en later ook middelbare scholieren, sloten zich aan bij onze vreedzame protestacties die we verplaatsten naar de binnenstad. Gesprekken met onder andere de voorzitter van het beleidscentrum, Desi Bouterse, leverden niet het gewenste resultaat op. De machthebbers wilden ons weg uit het stadscentrum hebben. De politie sloeg op ons in. Militairen richtten hun wapens op ons. Het primaire recht tot protesteren was geschonden en de vakbeweging ondersteunde hierna onze actie.  

Je moet weten, dat ons volk zich dat hele jaar verzette tegen de militaire dictatuur van luitenant- kolonel Bouterse. Er waren stakingen en manifestaties.  

Op 8 december 1982 werden 15 burgers opgepakt en vermoord door Bouterse, omdat ze net als wij durfden opkomen voor het recht van democratie. Onder de slachtoffers Gerard Leckie, decaan van de Sociaal-Economische Faculteit. De poorten van de Universiteit gingen voor tien maanden op slot.

Waren onze studentenleiders ook op de lijst van mensen die opgehaald en vermoord moesten worden? Was ik ook in gevaar? Ik wist het niet. De leiders van het studentenverzet, waarvan de ouders het konden betalen, vertrokken al gauw richting Nederland. Soms verscholen tussen de vracht die naar het grensdistrict Marowijne moest. Was je eenmaal daar dan stak je de rivier over en was je in Frans grondgebied. De reis naar de hoofdstad van Frans Guyana was minder zenuwslopend. Van Cayenne vliegen naar Parijs was een feest, van Parijs naar Nederland was een triomftocht. Dit was voor een groot deel ook de vluchtformule die ik gebruikte.

Eigenlijk wilde ik niet weg uit Suriname. Dat ik een asielstatus kreeg gaf de doorslag.

In Nederland kon ik mijn studie afmaken. Curaçao werd na een stage mijn huis, want er is één ding waar ik niet van hou, dat is de kou…’

Naar een interview met Shaane Doe

BREEKPUNT 3. (HET RESULTAAT SOMS)